Bệnh rỉ sắt trên cây sầu riêng là một trong những vấn đề phổ biến gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng trái. Căn bệnh này do nấm Uredo durionis hoặc một số loài nấm thuộc chi Hemileia gây ra, đặc biệt phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm ướt. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể làm giảm đáng kể sự sinh trưởng của cây, dẫn đến năng suất kém và trái có chất lượng thấp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng cũng như các biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh rỉ sắt trên sầu riêng để giúp nhà vườn bảo vệ vườn cây hiệu quả hơn.

1. Bệnh rỉ sắt trên cây sầu riêng là gì?

Bệnh rỉ sắt là một trong những bệnh phổ biến trên cây sầu riêng, gây ra bởi nấm Uredo durionis hoặc một số loài nấm thuộc chi Hemileia. Bệnh chủ yếu xuất hiện trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều, làm ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng và năng suất cây trồng.

2. Nguyên nhân gây bệnh rỉ sắt trên cây sầu riêng.

Bệnh rỉ sắt phát sinh do sự phát triển của bào tử nấm trên lá và cành non của cây. Một số yếu tố thúc đẩy sự phát triển của bệnh bao gồm:

• Thời tiết ẩm ướt, nhiệt độ từ 20-30°C: Đây là điều kiện lý tưởng để nấm bệnh sinh trưởng và lây lan. Độ ẩm cao giúp bào tử nấm dễ nảy mầm và phát triển trên bề mặt lá, thân cây. Nếu kéo dài, cây trồng sẽ bị suy yếu, dễ mắc bệnh hơn.
• Vườn có độ ẩm cao, thiếu thông thoáng: Khi cây trồng dày đặc, không được tỉa cành thường xuyên, không khí không lưu thông tốt sẽ tạo môi trường thuận lợi cho nấm bệnh. Những khu vực rậm rạp, ẩm thấp là nơi nấm bệnh dễ sinh sôi và bùng phát mạnh mẽ.
• Tàn dư thực vật mang mầm bệnh: Lá, cành bị nhiễm bệnh nếu không được xử lý kịp thời có thể trở thành nguồn lây nhiễm chính. Chúng chứa các bào tử nấm và dễ dàng phát tán sang cây khỏe mạnh, khiến dịch bệnh lan rộng.
• Sử dụng phân bón không cân đối: Bón quá nhiều đạm làm cây phát triển nhanh nhưng yếu, dễ bị bệnh. Thiếu các nguyên tố vi lượng như kali, canxi, magiê làm cây kém sức đề kháng, tạo cơ hội cho nấm bệnh tấn công.
• Sự lây lan qua gió và nước: Bào tử nấm có thể phát tán theo gió hoặc nước mưa, lây nhiễm trên diện rộng. Khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng sẽ bám vào lá, thân cây và phát triển thành bệnh nặng.

3. Triệu chứng nhận biết bệnh rỉ sắt.

Bệnh rỉ sắt trên sầu riêng thường có những biểu hiện đặc trưng sau:

• Xuất hiện các đốm nhỏ màu vàng cam hoặc nâu đỏ trên mặt dưới lá.
• Mặt trên lá có những vết hoại tử màu vàng, nâu hoặc cháy xém, làm lá mất diệp lục, giảm khả năng quang hợp.
• Lá bị bệnh dần khô, cong queo và rụng sớm, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
• Trên cành non cũng có thể xuất hiện vết bệnh, làm cho cành bị khô và dễ gãy.
• Bào tử nấm có thể nhìn thấy dưới dạng bụi mịn màu cam hoặc nâu đỏ trên bề mặt lá.

4. Tác hại của bệnh rỉ sắt đối với cây sầu riêng.

Nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh rỉ sắt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng:

• Làm giảm khả năng quang hợp của lá, dẫn đến cây chậm phát triển.
• Giảm năng suất và chất lượng trái do cây suy yếu.
• Tạo điều kiện cho các bệnh khác tấn công, đặc biệt là bệnh nấm hồng và thán thư.
• Gây rụng lá hàng loạt, khiến cây mất sức và khó phục hồi.
• Giảm tuổi thọ cây, làm ảnh hưởng đến sản lượng lâu dài của vườn.

5. Biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh rỉ sắt trên sầu riêng.

5.1. Phòng ngừa bệnh rỉ sắt

• Cắt tỉa cành hợp lý, tạo sự thông thoáng để giảm độ ẩm trong vườn.
• Sử dụng phân bón cân đối, bổ sung canxi, kali giúp cây cứng cáp, chống chịu bệnh tốt hơn.
• Làm sạch tàn dư thực vật và xử lý lá bệnh kịp thời để ngăn chặn sự lây lan.
• Hạn chế tưới nước vào chiều tối, giúp lá khô nhanh hơn, giảm độ ẩm tạo điều kiện cho nấm phát triển.
• Luân phiên các loại thuốc bảo vệ thực vật để tránh tình trạng nấm kháng thuốc.

5.2. Cách điều trị khi cây sầu riêng bị rỉ sắt

• Loại bỏ các lá và cành bị bệnh, tránh để mầm bệnh lây lan.
• Sử dụng Vaccino – Trừ nấm sinh học giúp kiểm soát và tiêu diệt nấm gây bệnh rỉ sắt trên sầu riêng một cách hiệu quả và an toàn.

Thành phần và công dụng của Vaccino

• Thành phần: Vaccino chứa các vi sinh vật phân giải Xenlulo và nấm đối kháng Chaetomium, Trichoderma giúp phòng trừ hữu hiệu và tiêu diệt nấm bệnh, đồng thời hỗ trợ kích thích hệ miễn dịch tự nhiên của cây.
• Công dụng:
  • Tiêu diệt nấm gây bệnh rỉ sắt một cách an toàn, không gây hại cho môi trường.
  • Giúp cây phục hồi nhanh chóng sau khi nhiễm bệnh.
  • Đối kháng nấm bệnh gây hại, giúp cây khỏe, tăng tính đề kháng của cây trồng.

Hướng dẫn sử dụng Vaccino

• Liều lượng: Pha 25ml cho bình 20-25 lít nước, phun hoặc tưới.
• Cách phun:
  • khi cây yếu: Phun 2-3 lần, cách nhau 3-5 ngày/lần.
  • Phòng bệnh: Phun 15-30 ngày/lần tùy tình trạng thời tiết và chu kỳ bệnh hại. 
• Thời điểm sử dụng:
  • Phun khi cây mới bắt đầu xuất hiện triệu chứng bệnh để ngăn chặn sự lây lan.
  • Phun định kỳ để phòng bệnh, đặc biệt vào mùa mưa hoặc thời điểm ẩm ướt.

6. Kết luận

Bệnh rỉ sắt trên cây sầu riêng tuy không gây chết cây ngay lập tức nhưng ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng trái. Việc phòng ngừa bệnh ngay từ đầu bằng cách duy trì vườn thông thoáng, bón phân hợp lý và kiểm soát độ ẩm sẽ giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh. Khi phát hiện triệu chứng, cần xử lý kịp thời bằng các biện pháp phù hợp, kết hợp giữa sinh học và hóa học để bảo vệ cây trồng hiệu quả nhất. Đặc biệt, nông dân nên kiểm tra vườn thường xuyên để đảm bảo vườn sầu riêng luôn phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao.

Bà con đang gặp vấn đề về kỹ thuật canh tác liên hệ ngay đến Hotline: 0984.340.493 để được các kỹ sư Nông Nghiệp SOFa hỗ trợ xử lý ngay nhé!